ऑनलाईन म्युझिक, लोकांना वेड लावणारे आकर्षक आय फोन, पिक्सर कंम्प्युटर अॅनिमेशन असे एका पेक्षा एक सरस तंत्रज्ञान लोकांना देणा-या स्टीव्ह जॉब्स यांचे आज सकाळी निधन झाले. पण त्यांच्या कारकिर्दीवर नजर टाकल्यावर लक्षात येते की त्याच्या जीवनात किती ‘ट्विस्ट आणि टर्न’ आले आले. तरी देखील न डगमगणा-या या तंत्रज्ञानाच्या जादूगारावर टाकलेला प्रकाशझोत.
स्टीव्ह जॉब्स |
टेक्नोलॉजी विश्वाने तरूण वयातच स्टीव्ह यांना झपाटून टाकले होते. त्याचाच परिणाम म्हणजे त्यांनी टेक्नोलॉजी विश्वात एक हाती यश संपादन केले. कोणी कल्पनाही करू शकणार नाही पण या तंत्रज्ञानाच्या जादूगाराने अॅपल कंपनीला एका उंचीवर नेऊन ठेवले.
आपल्या १४ वर्षांच्या कारकिर्दीत सिलिकॉन व्हॅलीमधून इतिहास घडवणारी व्यक्ती यांनी अॅपल कंपनीच्या मुख्य कार्यकारी पदावरून राजीनामा देणे ही मोठी आश्चर्यकारक अशी गोष्ट होती.
आश्चर्यकारक घटना म्हणजे स्टीव्ह जॉब्स यांनी कंपनीच्या कार्यकारी पदावरून राजीनामा दिल्यानंतरही त्यांचा दबदबा कायम होता. त्यांना पोटाचा कॅन्सर असल्याने त्यांची तब्येत खालावल्याच्या बातम्या आल्यावर बाजारात अॅपलचे स्टॉक घसरायचे.
आपल्या भन्नाट कल्पनांना साकारीत करणा-या स्टीव्हच्या जीवनातील काही अजब-गजब पण सत्य घटना.
स्टीव्ह जॉब्स |
कॉलेज ड्रॉपआऊट :
अनेकांना माहितही नाही की स्टीव्ह हे कॉलेज ड्रॉपआऊट होते. १९७२ मध्ये हॉमस्टेड हाय स्कूल इन कपरटीनो, कॅलिफोर्निया येथे त्यांनी पदवी शिक्षण पूर्ण केले आणि रीड कॉलेजमध्ये प्रवेश घेतला. पण पहिल्या सेमिस्टरनंतर त्यांनी कॉलेज सोडून दिले.
एप्रिल १९७६मध्ये स्टीव्ह यांनी आपल्या कॉलेजमधील दुसरा ड्रॉपआऊट विद्यार्थी स्टीव्ह वोझनिअॅक याच्यासोबत आपल्या घरातील गॅरेजमध्ये अॅपल कंपनीला सुरुवात केली. २१ वर्षीय स्टीव्ह तेव्हा सेल्समन म्हणून काम करायचे. तर वोझनिअॅक इंजिनिअरच्या भूमिकेत होते.
जेव्हा जेव्हा मी काही नवीन वस्तू बनवायचो तेव्हा स्टीव्ह म्हणायचा, चल विकूया! प्रत्येक वेळी वस्तू विकण्याचा विचार तो करायचा, असे वोझनिअॅक यांनी इंटेलच्या एका सभेत सांगितले होते.
सॅनफ्रांसिस्को येथील अविवाहीत पदवीधर जॉनी कॅरोल शिबल आणि सिरीयन अब्दुलफतह जंदाली यांनी २४ फेब्रुवारी १९५५ रोजी स्टीव्ह याला जन्म दिला. पण स्टीव्ह याला क्लॅरा आणि पॉल जॉब्स या मध्यवर्गीय दाम्पत्याने दत्तक घेतले.
बिल गेट्सही फॅन :
जर मला विचारले गेले की या क्षेत्रात तुझे प्रेरणा स्त्रोत कोण तर मी स्टीव्ह जॉब्स हे उत्तर देईल, असे मायक्रोसॉफ्ट कंपनीचे माजी अध्यक्ष बिल गेट्स यांनी जानेवारी १९९८ मध्ये एका सभेत सांगितले होते.
टेक्नोलॉजीमधील अत्यंत कुशल अशी उत्पादने स्टीव्हने दिल्याचेही त्यांनी सांगितले.
अध्यात्मिक भारताला स्टीव्हची भेट:
भारतातील अध्यात्मिक विचाराने स्टीव्हला चांगलीच भूरळ घातली होती. त्याचा अनुभव घेण्यासाठी स्टीव्ह स्वत: रीड कॉलेजमधील मित्र डॅन कोटके याच्या सोबत १९७४मध्ये भारतात आला होता.
अध्यात्मिक विचारांचा अभ्यास करून त्याची अनुभूती घेण्यासाठी स्टीव्ह कांची येथील नीम करोली बाबा यांना भेटणार होता. पण तो कांची येथे पोहचेपर्यंत बाबांचे निधन झाले होते.
१ डॉलर पगार :
जगातल्या एका नावाजलेल्या कंपनीचा मुख्य कार्यकारी अध्यक्ष असूनही स्टीव्ह १ डॉलर पगार घेत. ही गोष्ट तेव्हा उघड झाली जेव्हा २००१मध्ये कंपनीने स्टीव्हला गल्फमेड विमान भेट केले.
स्टीव्हच्या आर्थिक व्यवहाराच्या कागदपत्रांतील माहिती नुसार २०१०मध्ये देखील तो १ डॉलर इतकाच पगार घेत होता. तरी देखील कंपनीतील ५.५ मिलियन शेअर्स त्याच्याकडे होते. सध्या त्याची किंमत १.८ अब्ज डॉलर इतकी असून प्रती शेअर ३३३ डॉलर इतकी धरली जाईल.
स्टीव्हला कंपनीने बाहेर हकलेले :
१९८५ मध्ये अॅपल कंपनीतील एका बातमीने तंत्रज्ञान दुनियेत खळबळ माजवली. अॅपल कंपनीचे सह संस्थापक स्टीव्ह यांना जॉन स्कले यांनी कंपनीतून बाहेर केले. कंपनीतील काही बदलेल्या पॉलिसी आणि कामकाजाच्या पद्धतीवरून स्कले आणि स्टीव्ह यांच्यात मतभेद झाल्याचे ५ ऑगस्ट १९८५च्या फॉरच्युन मासिकाच्या अंकात म्हटले होते.
फॉल ऑफ स्टीव्ह जॉब्स अशा मथळ्याखाली माहिती देण्यात आली होती. गेल्या तीन वर्षांपासून अॅपल कंपनीला मोठा तोटा होत असल्याने २० टक्के नोक-या कमी करण्यात आल्या असून स्टीव्ह जॉब्स यांनीही कंपनीने काढून टाकण्याचा निर्णय घेतल्याचे यात नमुद करण्यात आले होते.
खरे पाहता जॉब्स यांनीच पेप्सी कंपनीतून जॉनला येथे आणले होते. जॉब्सला कंपनीतून हटवल्यामुळे कंपनीचे महत्व कमी होईल असेही कंपनीमध्ये काम करणा-या लोकांना भीती वाटली. पण जॉब्स यांना हकालण्यामागे प्रमुख कारण काय ते मात्र कोणीही अधिकृतरित्या सांगितले नाही.
स्टीव्ह जॉब्स |
बिटल्स चे अॅपल :
अॅपल कंपनीच्या घडामोडींवर पुस्तक लिहिणा-या जिम कार्लटन यांनी अॅपल हे नाव कसे निवडण्यात आले या मागिल कहाणी सांगितली आहे. बिटल्स अॅपल रेकॉर्ड या कंपनीच्या लोगोमधून हे नाव घेण्यात आले आहे. स्टीव्हला हा त्या कंपनीचा हिरवेगार अॅपल असलेला लोगो फार आवडायचा म्हणून त्याने कंपनीचे नाव अॅपल ठरवले आणि लोगो म्हणून एक तुकडा तोडलेले अॅपल निवडण्यात आले. यामुळे या दोन कंपन्यांमध्ये कायद्याची लढाई रंगली.
२५व्या वर्षी मिलेनियर :
अॅपलला खरी ओळख मिळाली अॅपल-२ मुळे. घरच्या घरी हा कंप्युटर वापरात आल्याने याला मोठी मागणी आली. १९७८ मध्ये ७.८ मिलियन डॉलरवरून १९८० मध्ये ११७ मिलियन डॉलर इतक्या मोठ्या प्रमाणावर अॅपलची विक्री झाली.
त्यानंतर आलेल्या मॅकने तर अॅपल-२लाही मागे टाकले. इनबिल्ट ग्राफिक कार्ड असलेल्या या कंप्युटरने सगळ्यांचे लक्ष्य वेधून घेतले. फॅशन आणि आर्ट इंडस्ट्रीत काम करणा-या तरुणांना मॅकने भुरळ घातली.
स्टीव्ह नेक्स्ट :
अॅपल मधून बाहेर पडल्यानंतर स्टीव्ह ने इंटेल आणि मायक्रोसॉफ्ट कंपनीच्या सहाय्याने मॅकला टक्कर देणारा असा नेक्स्ट नावाने नवा कंप्युटर बाजारात आणला. या कंप्युटरची क्षमता मोठी असूनही मोठे मार्केट न मिळाल्याने स्टीव्हसमोर मोठे संकट उभे राहिले होते.
अॅनिमेशनचे स्वप्न :
१९८६ मध्ये स्टीव्हने नवा प्रयोग करण्याचे ठरवले आणि फिल्म निर्देशक जॉर्ज लुकास यांच्यासह १० मिलियन डॉलरची भागीदारी असणारी एक कंपनी स्थापन केली. तिला ना देण्यात आले पिक्सार. येथे अॅनिमेशन फिल्म बनवण्यात आल्या. फाइंडिंग निमो सारख्या फिल्मने मोठे यश मिळाल्यावर त्याने ही कंपनी बाजारात आणण्याचे ठरवले. यासाठी वॉल्ट डिझ्नीसोबत करारही करण्यात आला होता.
अॅपलमधील सेकंड इनिंग :
१९९५ मध्ये अॅपल कंनीला मोठा तोटा सहन करावा लागला. बिल गेस्टच्या मायक्रोसॉफ्ट कंपनीने मार्केट खाल्यावर स्टीव्ह जॉब्सला अॅपलचा सल्लागार पदावर बोलवण्यात आले. केवल आठ महिन्यात स्टीव्ह अॅपलचा अंतरीम कार्यकारी पदावर निवडला गेला आणि काही काळातच त्याने पुन्हा मुख्य कार्यकारी अध्यक्ष पदावर झेप घेतली. कंपनीला दोन-तीन वर्षात झालेला तोटा त्याने भरून काढला.
आयमॅक नावाचा ब्राऊझर त्याने बाजारात आणला. २००१ मध्ये पहिला आयपॉड बाजारात आला. २००७ मध्ये आयफोनने मोठी धूम उडवली आणि त्यानंतर २०१० मध्य आयपॅडने संपूर्ण तंत्रज्ञान विश्वात अॅपलचे नाव एका उंचीवर नेले.
पोटाच्या कॅन्सरने धक्का :
२००४ मध्ये स्टीव्हला पोटाचा कॅन्सर असल्याचे एका वैद्यकिय चाचणीत उघड झाले आणि त्याला मोठा धक्का बसला. २००९मध्ये अतिशय त्रास होऊ लागल्याने तो पहिल्यांदाच मोठ्या रजेवर गेला.
बौद्ध आणि शाकाहारी :
अगदी क्वचित लोकांना ही गोष्ट माहित असेल की स्टीव्ह हा बौद्ध धर्माचे पालन करत होता आणि शाकाहारी भोजन घ्यायचा
No comments:
Post a Comment