राज्यकर्ते लोक अर्थात लोकप्रतिनिधी म्हणवणारे लोकांच्या वर्तनाकडे सामान्य माणसाचे बारीक लक्ष असते. राज्यकर्ते कसे वागतात , कसे जगतात हे पाहत पाहत त्याचे अनुकरण करणारा मोठा वर्ग समाजात कायमचा असतो. कुणी त्याच्या डौलदारपणाचा कित्ता गिरवू पाहतो तर कुणी त्याच्या दुसऱ्या एखाद्या वर्तणुकीचा. म्हणून या वर्गाची ही फार मोठी जबाबदारी असते की ...स्वतः विधायक व योग्य वर्तन करून लोकांसमोर आदर्श ठेवावा. शाहूचरित्र वाचताना अशा आदर्शाचा डोंगर उभा राहील. त्यापैकी हे एक महत्त्वाचे उदाहरण ...
*शाहूराजा ...जेव्हा परदेशवारी करायला निघाले तेव्हा बरीच उलटसुलट चर्चा सुरु झाली . अनेक लोक अनेक चर्चा करु लागले. अशातच एकदा सोवळं , पंचपात्र , चंदनाचा गंध , यज्ञोपवीत , उपरणे , शेंडी असा पेहराव घालून आशिर्वाद द्यायला भट वर्गलोक आले. महाराज स्पष्ट बोलले " अहो , तुमचा आशिर्वाद घेऊन माझे आजोबा परदेशी गेले होते ना ?? काय झालं त्यांचे ?? मला तुमच्या आशिर्वादाची अजिबात गरज नाही ". भटलोक परतले. शाहूराजा परदेशी प्रवासाला गेले. अनेक तीर्थस्थान व ऐतिहासिक स्थळे पाहत , कुठेही कसलेही धार्मिक विधी न करता शाहूराजे आनंदाने परतले. शहूराजे सुखरूप परतलेले पाहून पुन्हा भटलोक भेटायला आले. " तुम्ही परदेशगमन केल्याने विटाळले आहात , तुम्हाला शुद्ध करून घेणे हा आमचा धर्म आहे " असे बोलले. महाराज ताडकन उत्तरले " असल्या गोष्टीवर माझा अजिबात विश्वास नाही " भटलोक परतले....ही गोष्ट काय दाखवते ?? धर्माचे ठेकेदार म्हणून मिरवणारे लोक राज्यकर्ते वर्गाला आपल्या कर्मकांडरुपी शस्त्राची भीती दाखवून आपला वचक ठेवू पाहतात. अंधश्रध्द राज्यकर्ते याला हमखास बळी पडतात. पण शाहूराजा अंधश्रध्द नव्हते. या कर्मकांडानी समाज रसातळाला जातो आणि यामागची सामाजिक व आर्थिक कारणे ठाऊक असणारा शाहूराजा होता. म्हणून तर त्याच्या समोर भटवर्गाची डाळं शिजली नाही.*
आजकालचे आमचे लोकप्रतिनिधी मात्र या भटीस्वार्थाला बळी पडतात. स्वतः अंधश्रध्द असतातच पण आपल्या उदाहरणाने समस्त समाजालाही उलट्या पावलांचा प्रवास शिकवतात. परिणाम म्हणून कर्मकांडाचे स्तोम माजते आणि सच्चे श्रम दुर्लक्क्षीत राहतात. ते होऊ द्यायचे नसेल तर शाहूचरित्र हाताशी धरा. पोकळ कर्मकांडाना अव्हेरा , जुमानू नका हेच तर शाहूचरित्र शिकवते..
*!! करावे साधार वर्तन , ठेवावे आदर्शाचे भान..!!*
उमेश सूर्यवंशी ९९२२७८४०६५
*शाहूराजा ...जेव्हा परदेशवारी करायला निघाले तेव्हा बरीच उलटसुलट चर्चा सुरु झाली . अनेक लोक अनेक चर्चा करु लागले. अशातच एकदा सोवळं , पंचपात्र , चंदनाचा गंध , यज्ञोपवीत , उपरणे , शेंडी असा पेहराव घालून आशिर्वाद द्यायला भट वर्गलोक आले. महाराज स्पष्ट बोलले " अहो , तुमचा आशिर्वाद घेऊन माझे आजोबा परदेशी गेले होते ना ?? काय झालं त्यांचे ?? मला तुमच्या आशिर्वादाची अजिबात गरज नाही ". भटलोक परतले. शाहूराजा परदेशी प्रवासाला गेले. अनेक तीर्थस्थान व ऐतिहासिक स्थळे पाहत , कुठेही कसलेही धार्मिक विधी न करता शाहूराजे आनंदाने परतले. शहूराजे सुखरूप परतलेले पाहून पुन्हा भटलोक भेटायला आले. " तुम्ही परदेशगमन केल्याने विटाळले आहात , तुम्हाला शुद्ध करून घेणे हा आमचा धर्म आहे " असे बोलले. महाराज ताडकन उत्तरले " असल्या गोष्टीवर माझा अजिबात विश्वास नाही " भटलोक परतले....ही गोष्ट काय दाखवते ?? धर्माचे ठेकेदार म्हणून मिरवणारे लोक राज्यकर्ते वर्गाला आपल्या कर्मकांडरुपी शस्त्राची भीती दाखवून आपला वचक ठेवू पाहतात. अंधश्रध्द राज्यकर्ते याला हमखास बळी पडतात. पण शाहूराजा अंधश्रध्द नव्हते. या कर्मकांडानी समाज रसातळाला जातो आणि यामागची सामाजिक व आर्थिक कारणे ठाऊक असणारा शाहूराजा होता. म्हणून तर त्याच्या समोर भटवर्गाची डाळं शिजली नाही.*
आजकालचे आमचे लोकप्रतिनिधी मात्र या भटीस्वार्थाला बळी पडतात. स्वतः अंधश्रध्द असतातच पण आपल्या उदाहरणाने समस्त समाजालाही उलट्या पावलांचा प्रवास शिकवतात. परिणाम म्हणून कर्मकांडाचे स्तोम माजते आणि सच्चे श्रम दुर्लक्क्षीत राहतात. ते होऊ द्यायचे नसेल तर शाहूचरित्र हाताशी धरा. पोकळ कर्मकांडाना अव्हेरा , जुमानू नका हेच तर शाहूचरित्र शिकवते..
*!! करावे साधार वर्तन , ठेवावे आदर्शाचे भान..!!*
उमेश सूर्यवंशी ९९२२७८४०६५
No comments:
Post a Comment