" जसा राजा , तशी प्रजा " अशी म्हण आपल्या समाजात रुढ आहे. या म्हणीचा इतकाच अर्थ आपण घ्यायचा की नेतृत्व जशी मुल्ये अंगिकारते तशी मुल्य समाजात बहुतांशी रुढ होत असतात. म्हणून नेतृत्व हे दुरदृष्टी असणारे , विज्ञानवादी , सारासार विचार करणारे व आधुनिक मुल्ये अंगिकारणाने असले तर तो समाजही दोन पावले पुढे जात असतो. भारतीय समाजात असे विकसनशील व आधुनिक दृष्टी बाळगणारे नेतृत्व आपवादाने आढळते. या अपवादात राजर्षी शाहूजी राजे हे ठळकपणे उठून दिसतात. त्यांची एक प्रसिद्ध अशी गोष्ट पाहूया....
शाहूराजे...हे अंधश्रध्दा बाळगणारे खचितच नव्हते. त्यांची दृष्टी नेहमीच मागास मुल्यांना नाकारणारी व प्रगत मुल्ये स्विकारणारी होती. एकदा त्यांच्या राजवाड्यात एक ज्योतिषी आला. त्याने शिपायाकरवी वर्दी दिली की " मी राजेसाहेबांचे भविष्य सांगण्यास आलोय ". शिपायाने हा निरोप दरबारात बसलेल्या शाहूराजांना सांगितला. तात्काळ शाहूंनी त्या ज्योतिषाला अटक करून चार दिवस तुरुंगात ठेवण्याची आज्ञा केली. चार दिवसांनी त्या ज्योतिषीला दराबारात बोलवले तेव्हा तो ज्योतिषी महाराजांना गयावया करत विचारु लागला की " महाराज , मी काय गुन्हा केला की तुम्ही मला तुरुंगाची हवा खायला लावली ?". महाराज हसले आणि म्हणाले " अरे , तू माझ भविष्य सांगायला आला होतास ना , मग मला सांग तू इथ आल्यावर मी तुला तुरुंगात डांबणार आहे हे तुझे भविष्य तुला कसे कळले नाही ??" . ज्योतिषी मान खाली घालून उभा राहिला. शाहूराजांनी यातून कोणता धडा घालून दिला ?? माझ्या मते , ज्योतिषी सारख्या ऐतखाऊना कसे उघडे पाडायचे व त्यांना निरुत्तर करण्याचे उदाहरणच शाहूराजाने घालून दिले. ज्याचे मनं , मेंदू व मनगट खंबीर असते त्या कोणाही व्यक्तीला ज्योतिषी हा भ्रामक आधार लागत नाही. याउलट आमच्या आजकालच्या नेतृत्वकडे पाहिल्यावर काय दिसते हो ?? लोकप्रतिनिधी म्हणवणारे आमचे राज्यकर्ते हे निवडणुकीत उमेदवारी अर्ज भरताना शुभवेळ व शुभमुहुर्त पाहण्यासाठी ज्योतिषी नावाच्या भ्रामकावर विसंबून असतात. निवडून आल्यावर आपल्या कार्यालयात केव्हा प्रवेश करायचा त्याचाही मुहुर्त शोधला जातो. कार्यालयात कोणत्या दिशेला आपण,बसावे याचा सल्ला ज्योतिषीला विचारला जातो. एकुण काय तर आमचे राज्यकर्ते हे ज्योतिषी नावाच्या खुंटाला कायमचे बांधलेले असतात. आता सांगा , नेतृत्वच जर इतके कमजोर व आत्मविश्वास नसणारे असेल तर मग समाजात चैतन्य कुठून येणार ? नवनिर्मिती कशी सुचणार ? आमचे राज्यकर्ते आपल्या जनतेला आदर्श घालून देण्यात बिनकामाचे ठरले आहेत एवढं नक्की. तो शाहूराजा हौता म्हणून भ्रामक गोष्टी सांगणाऱ्या ज्योतिषीला तुरुंगाची हवा खायला लागली ...आजकालचे आमचे राज्यकर्ते हे ज्योतिषीला पंख्याची हवा घालण्यात धन्यता मानतील अशा परिस्थिती आहे. शाहूराजा व आजकालचे राज्यकर्ते यांच्यातील हा एक महत्त्वाचा फरक आहे.
वस्तुतः कोणत्याही विषयासंबंधी विचार करण्यासाठी माणसाला बुध्दी मिळाली आहे. ती बुध्दी योग्य व विधायक कामाकरता वापरण्यासाठी आधी पहिल्यांदा वर्षानुवर्षे साठलेला " मागास विचारांचा कचरा " प्रयत्नपूर्वक काढायचा असतो. ती जागा रिकामी झाली तरच नवा विचार तिथे रुजवाता येतो. शाहूचरित्र ...दुसरे काय नवे सांगते ?
!! भ्रामक आधार घेऊन उभे राहता येत नाही ...ही जाणीव असूदे !!
उमेश सूर्यवंशी ९९२२७८४०६५
शाहूचरित्र ...काय शिकवते ?? या लेखमालिकेतील सर्व लेख फक्त एका क्लिक वर .
शाहू चरित्र ...काय शिकवते ?? ( भाग १ )
शाहू चरित्र ...काय शिकवते ?? ( भाग २)
शाहू चरित्र ...काय शिकवते ?? ( भाग ३)
शाहू चरित्र ...काय शिकवते ?? ( भाग ४ )
शाहू चरित्र ...काय शिकवते ?? ( भाग ५ )
==============================================
From Editor's desk
जर तुमच्याकडे Hindi, english, किंवा marathi भाषेमध्ये काही article, स्टोरी, किंवा कविता असेल व जी तुम्हाला आमच्या सोबत share करायची आहे. तर कृपया ती माहिती आपल्या फोटोसोबत (फोटो नसला तरी चालेल) आम्हाला E-mail करा. आमचा email Id आहे : swapnwel@rediffmail.com
आम्ही त्याला तुमच्या नाव व फोटोसहित या ब्लॉग वर PUBLISH करु.
तर मग आपले लेखन आम्हाला पाठवत आहात ना?आम्ही वाट पाहत आहोत. आम्ही सभ्य भाषेतील सर्व प्रतिसाद व लेखन या ब्लॉगवर प्रकाशित करतो प्रकाशित करतो.
. Thanks !
No comments:
Post a Comment