शाहूचरित्र ...काय शिकवते ? ( भाग ५ )

कोणताही राज्यकर्ता अथवा आजकालचे सरकार हे जो खर्च करत असतै तो खर्च लोकांच्या कर रुपातून खजिन्यात जमा होत असतो. या खजिन्यातूनच राज्यकर्ते आपला खर्च चालवत असल्याने या खजिन्याप्रती त्यांच्या भावना कोणत्या प्रकारच्या आहेत यावर त्या राज्याचे व राज्यातील जनतेचे भविष्य दडलेले असते. राजा म्हटल की चैन व विलास यांची गोळाबेरीज होऊन निर्माण झालेले प्रतिक असा समज आहे व अपवाद वगळता तो सत्य आहे. ह्या कररुपी जनतेच्या पैशाचा वापर अत्यंत योग्यरित्या करणे हे राज्यकर्ते म्हणून फारच महत्त्वाचे असते. याबाबतीत शाहूराजाचे धोरण कसे होते ते पाहूया...

*पन्हाळा लाँज....हे मुंबई येथील शाहूराजाचे निवासस्थान . महाराज जेव्हा मुंबईला जात तेव्हा ते इथेच राहत. या ठिकाणाहून फोर्टला जाणे सोईस्कर होते. त्या काळात महाराज वाहन म्हणून व्हिक्टोरिया ( एका घोड्याची गाडी ) वापरत. भाडे देऊन प्रवास करत असत. एकदा महाराजांना फोर्टला जायचे होते. त्यांनी व्हिक्टैरीया बोलवली. गाडीमालकाने भाडे म्हणून दोन रुपये सांगितले. महाराज मात्र एक रुपया देईन असे म्हणू लागले. चांगले पंधरा वीस मिनिट ही हुज्जत अर्थात ठरवाठरवी चालली होती. शेवटी सव्वारुपयाचा सौदा ठरला आणि महाराज गाडीत बसले. काम करून परतलेवर महाराजांच्या साथीदारानी विचारले की महाराज , एक रुपया वाचवण्यासाठी एवढे कशाला धरून बसलात ". तेव्हा शाहूराजे बोलले " अरे , काटकसर केली नाही तर माझ्या राज्याच्या खजिन्याचे दिवाळे निघेल." ....ही गोष्ट ऐकल्यावर आपणांस काय जाणवते ?? शाहूराजे हे खजिन्याचे मालक म्हणून नव्हे तर विश्वस्त म्हणून व्यवहार करत होते. काटकसर अंगी बाणवून योग्य खर्च करणे हे शहाण्या माणसाचे सर्वोच्च लक्षण आहे. याउलट ....याउलट आमचे आजचे राज्यकर्ते कसे वागतात ?? राज्यकर्ते वर्गाचा आजचा डामडौल पाहिला तर खरेच आपण स्वतंत्र भारतात राहतो का असा प्रश्न पडावा असा थाट आहे. गोरे साहेब गेले आणि उरावर हे काळे साहेब अक्षरशः गोरे साहेबाशी मिळतेजुळते वर्तन करु लागले. ज्या करदात्यांचा पैशातून ह्यांचा खर्च चालतो त्यांच्याप्रती हे राज्यकर्ते कृतज्ञ असायला हवेत पण तसे दृश्य दिसत नाही. उलट जनताच यांना सेवकाचे साहेब करुन टाकते आणि मग यांचा साहेबी थाट सुरु होतो. आज आपल्या देशावर असणाऱ्या कर्जाचा मोठा हिस्सा अशाच " साहेबी उधवपट्टीने " आपल्या माथ्यावर बसून राहिलाय. काटकसर या शब्दाला पूर्ण दांडी मारून " कसलीच कसर " सध्याचे राज्यकर्ते आपल्या छानछौकीकरता राखत नाहीत हेच आजचे वास्तव आहे.*

आवश्यक व योग्य ठिकाणी कितीही खर्च होवो , पर्वा नाही. पण वैयक्तिक मानमरातबासाठी खजिना मुक्तहस्ते लाटणे हा अपराधच आहे. अशाने देशाचे लौकरच वाटोळे होईल हा शाहूसंदेश आमच्या राज्यकर्त्यांच्या डोक्यात जलदीने शिरो ..इतकीच अपेक्षा.

!! मालक म्हणून नव्हे , तर विश्वस्त बनून आर्थिक व्यवहार व्हावा...काटकसरीने !!

उमेश सूर्यवंशी ९९२२७८४०६५

शाहूचरित्र ...काय शिकवते ?? या लेखमालिकेतील सर्व लेख फक्त एका क्लिक वर .
शाहू चरित्र ....काय शिकवते ? ( भाग १ )

शाहू चरित्र ....काय शिकवते ? ( भाग २ )

शाहू चरित्र ....काय शिकवते ? ( भाग ३ )

शाहू चरित्र ....काय शिकवते ? ( भाग ४ )

==============================================

From Editor's desk

जर तुमच्याकडे Hindi, english, किंवा marathi भाषेमध्ये काही article, स्टोरी, किंवा कविता असेल व जी तुम्हाला आमच्या सोबत share करायची आहे. तर कृपया ती माहिती आपल्या फोटोसोबत (फोटो नसला तरी चालेल) आम्हाला E-mail करा. आमचा email Id आहे : swapnwel@rediffmail.com    
       
आम्ही त्याला तुमच्या नाव व फोटोसहित या ब्लॉग वर PUBLISH करु.

तर मग आपले लेखन आम्हाला पाठवत आहात ना?आम्ही वाट पाहत आहोत. आम्ही सभ्य भाषेतील सर्व प्रतिसाद व लेखन या ब्लॉगवर प्रकाशित करतो प्रकाशित करतो.

. Thanks !